گرزه مار

نام علمی : Vipera lebetina obtusa  نام انگلیسی: West-Asian blunt-nosed viper     نام فارسی: گرزه مار

(افعی گل گز ، افعی خاتونی ، افعی داوودی ، افعی سیاه ، افعی سلیمانی )
مشخصات : گردن کاملا مشخص ، سر مثلثی شکل با پولکهای ریز ، مردمک چشم عمودی ، پوزه گرد و پولک رسترال متصل به دو یا سه عدد پولک ، بین فاصله دو چشم 8 تا 12 پولک ،‌دور چشم 13 تا 19 پولک ، بین چشم و لب بالا 2 یا 3 پولک ، سطح پشتی تیغه دار و در 23 یا 25 یا 27 ردیف و سطح زیرین دم 32 تا 54 عدد ،‌ پولک مخرجی منفرد .
رنگ بدن متفاوت و بیشتر به رنگ خاکستری روشن یا تیره یا نقره ای متمایل به سیاه ، ساده و یکنواخت یا با خالهای متفاوت ، خالها گاهی به شکل دایره‌های ناقص یا کامل متمایل به قرمز آجری یا زرد زیتونی همراه با خالهای کوچک تیره ،‌دارای خط پهن قهوه ای تیره در دو طرف گردن و به سمت قسمت خلفی چشم ممتد ، سطح پشتی بعضی نمونه‌ها به رنگ قهوه ای روشن یا خاکستری با خطوط قهوه ای تیره و لکه‌های قرمز آجری ، امتداد این نقوش از ناحیه گردن تا انتهای دم ، سطح شکمی سفید یا زرد روشن و گاهی با خالهای سیاه و سفید .
حداکثر طول 168 سانتیمتر ، دم 20 سانتیمتر .
تغذیه از مارمولکها ،‌موشها ، گنجشکها و تخم پرندگان .
 

زاد و ولد : تا 35 تخم در تابستان و اغلب تخمها حاوی نوزاد است .
 

زیستگاه : کوهستانها ، لای سنگها و بوته‌ها ، تپه ماهورها ، علفزارها .
 

انتشار جغرافیایی :‌ قبرس ، جزایر دریای مدیترانه ، شمال آفریقا ، خاورمیانه ، کشمیر ، افغانستان ، بلوچستان ، زیر گونه (Obtusa) ابتوزا از ناحیه قفقاز تا لبنان ، شوروی سابق (داغستان ، مناطق مجاور قفقاز) ترکیه ، عراق ، ایران ، پاکستان و شمال هند انتشار دارد .
پراکندگی : استانهای آذربایجان شرقی و غربی ، اردبیل ، زنجان ، مرکزی ، تهران ، کردستان ، همدان ، لرستان ، کرمانشاهان ، خوزستان ، اصفهان ، فارس ،‌گیلان ، مازندران ، گلستان ، خراسان ، سمنان ، قزوین ، قم .