تالاب آجی گل

نام انگلیسی :  Ajigul wetland    

نام فارسی :  تالاب آجی گل 

تالاب آجی گل در جنوب رودخانه مرزی اترک به فاصله 75 کیلومتری شمال شهر گنبدکاووس واقع است. روستای تنگلی با 243 خانوار و 1195 نفر جمعیت در سال 1385 در شمال تالاب مذکور قرار دارد. این تالاب در اکوسیستمی بیابانی واقع گردیده است.

موقعیت جغرافیایی این تالاب N3724 و E5438 می باشد. مساحت تالاب حدود 320 هکتار و ارتفاع آن از سطح آبهای آزاد در عمیق ترین نقطه منفی چهار متر می باشد. این تالاب زیر نظر اداره حفاظت محیط زیست شهرستان گنبدکاووس می باشد و جزو منطقه تیراندازی ممنوع نوار مرزی محسوب میگردد. این تالاب در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و مالکیتی دولتی دارد. منابع تامین آب تالاب از نزولات جوی و سیلابهای رودخانه اترک تامین میشود. این تالاب قابلیتهای ویژه ای در جهت جذب توریست و تخقیقات دارد همچنین تغییر رژیم آبی رودخانه اترک در اثر سدسازی و کم آبی جزو عوامل تهدید کننده آن محسوب میشوند.

 تالاب بین المللی آجی گل  با مساحت  320  هکتار  و حجم آب  7/2 میلیون متر مکعب ، در حدفاصل  دو تالاب آلماگل و آلاگل  قرار دارد.  این تالاب یکی دیگر از تالاب های بخش داشلی برون است که  در غرب   روستای " اوخی تپه  "  و جنوب تنگلی قرار دارد . این تالاب همچنین در  شمال  " شوره زار آلاگل "  و  در فاصله 2 کیلومتری شرق  دریاچه "  شور " قرار دارد و ارتفاع آن  از سطح آبهای آزاد  ، منفی چهار متر است  .  این تالاب  زیر نظر اداره حفاظت محیط زیست شهرستان گنبدکاووس اداره می شود .

تالاب بین المللی آجی گل از 2 بخش شرقی و غربی تشکیل شده   که بخش  غربی آن نسبت به بخش  شرقی عمیق تر است  . عمق تالاب بین یک تا  5 متر  اعلام شده است  .  اگر چه دو بخش شرقی و غربی  در اصل یک اکوسیستم واحد را تشکیل  می  داده است    ولی عبور جاده  از میان آنها   ضمن بر هم زدن این اکوسیستم واحد   این تالاب بزرگ را  به  دو تالاب کوچک با آسیب پذیری    بیشتر تقسیم کرده است.

حیات وحش

 پرندگان : فلامینگو ، غاز پیشانی سفید ، پلیکان سفید ، پلیکان پاخاکستری ، قوی گنگ ، قوی فریاد کش ، انواع کشیم ها ، بو تیمار های کوچک ، سلیم ها و پرستو ها که بسته به شرایط جوی هر ساله چه از نظر جمعیت و چه از نظر انواع  متفاوت خواهد بود .

ماهیان تالاب :  طبق گزارش های سازمان حفاظت محیط زیست در تالاب آجی گل  نزدیک به  8  گونه ماهی وجود دارد که 4 گونه آن شامل    کلمه،   سیاه ماهی   ، آلبرنوس و " باربوس  بومی  و 4 گونه دیگر شامل  کپور معمولی ،آمورچه،     گامبوزیا   و   تیره کولی از   گو نه های غیر بومی هستند.

پوشش گیاهی

طابق  مطالعات  سازمان حفاظت محیط زیست مهم ترین گونه های گیاهی این تالاب عبارتند از :  Typha angustifolia– لوئی–گرز  Tamarix aphylla شورگز– گز شاهی Potamogeton pectinatus   بارهنگ آبی شانه ای–  Phragmites australis نی – Ceratophyllum demersumعلف شاخی غوطه ور  Ranunulus trichophyllus   آلاله میوه کرکی Juncus spp صوف-سازو Polygonum amphibium دوزیست Myriophllom spicatum  و Carex spجگن…. اشاره کرد .

تعارضات

 کانال کشی  از تالاب آجی گل از طریق کانالی به طول6 کیلومتر با  ظرفیت حداکثر6/3 متر مکعب برثانیه. جاده کشی جاده کشی  نظیر  بیشتر تالاب های منطقه.  پمپاژ آب   برای  100  هکتار مزرعه زیتون: پمپاژ آب  از تالاب شرقی  بوسیله لوله  برای آبیاری  100 هکتار مزرعه زیتون  انجام می شود که متعلق به بانک کشاورزی گنبد کاووس است.