تنگ تکاب، بهبهان

نام فارسی:  تنگ تکاب نام انگلیسی: Takab canyon

تنگ تکاب در موقعیت جغرافیایی N304053 E502132 در استان خوزستان واقع است. تنگ تکاب  معبر کوهستانی جاده قدیمی بین النهرین  به استخر و جاده دوره اسلامی خوزستان به فارس بوده است. طول تنگه در حدود 5 کیلومتر است و رودخانه مارون از میان آن جریان دارد. تنگ تکاب دارای دو مدخل است. مدخل شرقی آن را سد مارون اشغال کرده است و عملا تنگه را مسدود کرده است. در سمت شمال تنگه ارتفاعات کوه بدیل قرار دارد و در سمت جنوب آن ارتفاعات خائیز گسترده شده است. این تنگه از نظر تاریخی بسیار پراهمیت است. نبرد سپاه ایران به فرماندهی آریوبرزن و سپاه اسکندر مقدونی در این تنگه اتفاق افتاده است.

این منطقه را آریوبرزن با 25 هزار سپاهی اشغال کرد. به دستور وی در این تنگ دیواری ساخته شد. وقتی که مقدونی ها پیش آمده به جایی رسیدند که موافق مقصود آریو بود، پارسی ها سنگ های بزرگ از بالای کوه به زیر غلطانیدند. این حمله باعث شکست اسکندر و عقب نشینی نیروهای وی شد. پس از این شکست اسکندر سپاهیان آریو را محاصره کرد و وی در نبردی دیگر در این منطقه کشته شد. آثار یک دخمه و مقبره هخامنشی در روستای حسین آباد کوپن وجود دارد که احتمالاً آرامگاه آریو برزن است.

از دیگر آثار تاریخی این منطقه بقایای تاریخی ارجان در اطراف روستای تنگ تکاب و حاشیه رودخانه مارون قرار است. به فاصله کمی از مدخل تنگ دو کتیبه تاریخی به خط نستعلیق ساده بر روی سنگ نقر شده است. همچنین قلعه ارجان  بر بالای کوهی سنگلاخی در مرتفع ترین قسمت کوه ومتکی به تخته سنگ بزرگ ساخته شده است. روستای تنگ تکاب در داخل این تنگ واقع شده است. روستای تنگ تکاب از توابع بخش مرکزی شهرستان بهبهان، با مختصات جغرافیایی50 درجه و 21 دقیقه طول شرقی و30 درجه و 41 دقیقه عرض شمالی، در 22 کیلومتری شمال شرقی شهر بهبهان قرار دارد. این روستا از جنوب شرقی به کوه تنگ تنکاب و از شمال به روستای گیوه چرمی محدود می‌شود. رودخـانه مارون از یک کیلومتری غرب روستا عـبور مـی‌کند. روستای تنگ تکاب از سطح دریا 700 مترارتفاع دارد و آب و هوای آن در تابستان گرم و خشک و در سایر فصول معتدل است. دسترسی به این تنگ از طریق جاده کارخانه سیمان بهبهان و پس از آن جاده سد مارون و روستای تنگ تکاب امکانپذیر است. تنگ تکاب در فاصله 11 کیلومتری شرق بهبهان واقع است.