خدنگ بزرگ

نام علمی : Herpestes edwardsii نام انگلیسی: Indian Grey Mongoose نام فارسی: خدنگ بزرگ

(نَمس، مانگوز، موش خرما ( (بلوچی: رِجگوک، سُن جل، رسو)

مشخصات: جثه‌ای کوچک‌تر از سمور ولی به شکل موش دارد. پوزه کشیده،‌نوک تیز و چشم‌ها کوچک‌اند. گوش‌های گرد و کوتاه آن کمی از بین موها بیرون می‌آید. دم بلند و پرمو، دست و پا کوتاه با ناخن‌های بلند، قوی و جمع نشدنی، موها زبر و بلند، رنگ پشت گندمی، متمایل به حنایی، سر و دست و پا حنایی پررنگ و زیر شکم سفید است. معمولاً حلقه‌ای پهن و سفید در نزدیک پوزه مشاهده می‌شود.

اندازه‌ها: طول سر و تنه ۳۳ تا ۴۸ سانتی‌متر، دم ۳۵ تا ۴۵ سانتی‌متر، پا ۶ تا ۵/۷ سانتی‌متر.

زیستگاه: بوته‌زارها، باغ‌ها، نخلستان‌ها در مجاور انسان زندگی می‌کند.

پراکندگی: از بلوچستان تا جنوب کرمان، فارس و بوشهر.

پراکنش جهانی: عربستان تا هندوستان.

عادات: روزها فعال است. شب‌ها در لانه استراحت می‌کند. به صورت انفرادی یا گروه‌های فامیلی زندگی می‌کند. لانه را معمولاً به صورت سوراخ‌های زیرزمینی در نزدیک بوته‌های بزرگ، کنار دیوارها یا کپه‌های سنگ ایجاد می‌کند، بسیار کنجکاو، فعال، و چابک است. به سرعت می‌دود و به خوبی از درخت بالا می‌رود. در موقع دعوا، پشت خود را قوز می‌کند و حالت تهدیدآمیزی به خود می‌گیرد. در موقع خطر به پشت می‌خوابد و از خود دفاع می‌کند.

غذا: همه چیز خوار است. ولی مواد حیوانی را ترجیح می‌دهد. غالباً از موش‌ها، جربیل‌ها، پرندگان و تخم آنها، مار، مارمولک، حشرات، کرم‌ها و مواد گیاهی تغذیه می‌کند. معمولاً طعمه خود را تعقیب می‌کند و با گاز گرفتن سر یا گردن او را می‌کشد به علت سرعت عمل و عکس‌العمل سریع‌اش بر مارهای خطرناک غلبه می‌کند، موهای بلندش خطر دندا‌های سمی را کاهش می‌دهند.

تولیدمثل: احتمالاً‌در تمام فصول قادر به تولید مثل است. جفت‌گیری سه تا پنج دقیقه طول می‌کشد. دوره بارداری ۶۰ روز است. دو تا سه بچه می‌زاید. چشم‌های نوزادان در دو هفتگی باز می‌شوند. در دوسالگی قادر به تولیدمثل هستند. نر و ماده در پرورش بچه‌ها با هم همکاری دارند. طول عمر حدود ۱۲ سال است.

وضعیت فعلی: از وضعیت موجود این حیوان اطلاع دقیقی در دست نیست. ولی با توجه به مفید بودن و عدم شکار آن، خطری جدی نسل این حیوان را به خصوص در مناطق بلوچستان تهدید نمی‌کند.

قبلی ۱ از ۶ بعدی