رودک عسل خوار

نام علمی : Mellivora capensis نام انگلیسی:  Honey Badger,Ratel نام فارسی: رودک عسل خوار

مشخصات: شباهت زیادی به رودک معمولی دارد. برخلاف اکثر پستانداران، رنگ پشت آن سفید یا خاکستری متمایل به زرد و رنگ پهلوها و زیر بدن کاملاً سیاه است. در ناحیه سر، نوارهای سیاه و سفید وجود ندارد.

اندازه‌ها: طول سر و تنه ۶۰ تا ۷۷ سانتی‌متر، دم ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر، ارتفاع ۲۳ تا ۲۸ سانتی‌متر، وزن ۷ تا ۱۳ کیلوگرم.

زیستگاه: مناطق نیمه بیابانی، استپی، جنگلی، تپه ماهور و بیشه‌زارهای خوزستان.

پراکندگی: تاکنون در پناهگاه حیات وحش دز و رامهرمز در خوزستان، گرگان و ترکمن صحرا، پارک ملی خبروروچون در استان کرمان و منطقه بوروئیه هرات در استان یزد مشاهده شده است.

پراکنش جهانی: از فلسطین و شبه جزیره عربستان تا ترکمنستان، شرق هند و قاره آفریقا.

عادات: شبگرد است. به صورت جفت یا انفرادی زندگی می‌کند. با ناخن‌های قوی خود سوراخ‌هایی می‌کند و یا در سوراخ‌های طبیعی، شکاف سنگ‌ها و سوراخ درختان لانه می‌سازد. برای یافتن عسل از درختان بالا می‌رود. بعضی از خصوصیاتش شبیه خرس است (راه رفتن، جست و خیز، معلق زدن). به علت ایجاد بوهای بسیار تند و تهوع‌آور از غده‌های زیر دم،‌ داشتن دندان‌های تیز و آرواره‌های قوی، پوست کلفت و چرم مانند و حالت تهاجمی به او لقب جنگ‌جوی بدون رقیب داده‌اند. رودک قادر است در پوست خود که بسیار شل است بچرخد و با این عمل می‌تواند حتی حیوانی را که پشت گردنش را گرفته است گاز بگیرد. چنانچه حیوان نابالغ را در اسارت نگهداری کنند بسیار دست‌آموز می‌شود و به حیوانی کاملاً مطیع، مهربان و فعال تبدیل می‌شود.

غذا: همه‌چیز خوار است. از میوه‌ها، مهره‌داران کوچک، پرندگان، تخم آنها و لاشه حیوانات تغذیه می‌کند. به خوردن عسل علاقه فراوانی دارد در آفریقا رودک عسل خوار و پرنده عسل یاب (Honey guide bird) همزیستی نزدیکی دارند. این پرنده پس از اطلاع از محل کندوی عسل آواز مخصوصی می‌خواند، رودک با شنیدن این صدا پرنده را تا محل کندو تعقیب می‌کند و پس از دستیابی به کندو، با هم شروع به خوردن عسل و لارو زنبورها می‌کنند.

تولیدمثل: احتمالاً در ایران در اوایل پاییز جفت‌گیری می‌کنند. مدت آبستنی شش تا هفت ماه است. یک تا دو بچه می‌زاید. طول عمر در اسارت متجاوز از ۲۶ سال است.

وضعیت فعلی: حیوان بسیار کمیابی است، به علت داشتن لانه قابل دسترس و آسیب‌پذیر، تخریب زیستگاه و اعتقاد مردم بومی مبنی بر اثرات درمانی چربی این حیوان، نسل آن به شدت در معرض خطر قرا ردارد. در سال‌های اخیر فقط یک نمونه در پناهگاه حیات وحش دز واقع در خوزستان مشاهده شده است. به تازگی نیز در پارک ملی خبر چند رودک عسل‌خوار وارد یک طویله می‌شوند که یکی از آنها توسط اهالی کشته و بقیه فرار می‌کنند، لاشه این حیوان توسط نگارنده مورد بررسی قرار گرفت. به تازگی نیز گزارش‌هایی مبنی بر مشاهده این حیوان در منطقه گوغر واقع در استان کرمان و در منطقه حفاظت شده بهرام گور واصل شده، که هنوز مورد تأیید قرار نگرفته است. در منطقه حفاظت شده بوروئیه یزد در سال ۱۳۸۶ تعدادی رودک عسل‌خوار مشاهده گردید که از آنها فیلم تهیه شده است.

قبلی ۱ از ۴ بعدی