غار وقت ساعت، دورود

نام انگلیسی:  Vaght Saat Cave    نام فارسی :  غار وقت ساعت

موقعیت

در استان لرستان و به فاصله 20 کیلومتری جنوب شهر دورود ایستگاه راه آهن چم چید قرار دارد. از محل ایستگاه و به سوی شرق، داخل دره​ای که رودخانه گَهَر در آن جاری است، بعد از حدود 10 کیلومتر روستای بَرآفتاب قرار گرفته است. از برآفتاب پس از حدود 5/1 ساعت کوه​پیمایی در دامنه کوه پَریز به دهانه غار وقت ساعت می​رسیم.

معرفی

غار در نزدیکی یکی از طولاتی​ترین و زیباترین دره​های زاگرس به نام دره نگار قرار گرفته است. در دره نگار آب رودخانه گهر از سرچشمه آن، که دریاچه گهر است، جاری می​شود. رود گهر یکی از شاخه​های پر آب رودخانه دز است. عبور از دره وحشی نگا نیازمند 24 ساعت کوه​پیمایی و مواظبت از خود در مقابل خرس​هاست.

ساختمان

غار در فضایی با کانی​های آهکی به عرض 7 متر، طول 20 متر، و ارتفاع 8 متر پدید آمده است و در گوشه سمت راست آن مجرای چشمه​ای دائمی قرار دارد.

ویژگی

عاملی که این غار کوچک را منحصر به فرد ساخته، قطع و وصل آب چشمه آن در زمان​های معین است. به این ترتیب که پس از یک ساعت قطع آب دوباره آب از درون چشمه به آهستگی و با سر و صدا جریان می​یابد و چشمه به اوج آبدهی خود می​رسد، سپس میزان آبدهی کم شده و بار دیگر کاملاً قطع می​شود. هر دوره قطع و وصل کامل آب حدود یک ساعت طول می​کشد و منظم​ترین زمان عملکرد آن فصل پاییز است که آبدهی چشمه به حداقل می​رسد. به نظر می​رسد علت قطع و وصل آب تراکم بخار آب در اعماق که به علت گسلی فعال است. همین که تراکم بخار به حدی معین می​رسد، فشار ناشی از آن آب​های بالایی را به سطح می​راند و آب چشمه شروع به خارج شدن می​کند. خروج آب ادامه می​یابد تا آن که فشار تراکمی برای بالا راندن آن ناکافی شود، آن گاه خروج آب قطع می​شود و به این ترتیب قطع و وصل ادامه می​یابد.