غار کله سنگ، طالقان

نام انگلیسی:  Kalleh Sang Cave    نام فارسی :  غار کله سنگ

این غاردر کوه های طالقان داخل کوهی به همین نام نزدیک روستاهای «سوهان» و «آرتون» واقع است. دهانه غار تنگ است و درون آن منابع آب های زیرزمینی دیده می شود. طول غار 85 متر است و از سنگ چین های دستی درون غار استنباط می شود که این غار در ادوار پیش از تاریخ مورد استفاده انسان ها بوده است. غار کله سنگ (کلِ سنگ) یکی از مهمترین غارهای منطقه طالقان می باشد. این غار در مرز بین اراضی روستای سوهان با روستای دنبلید و در دامنه های شرقی و پائینی کوه بسیار زیبای کلِ سنگ (که قله آن در اراضی روستای سوهان می باشد) قرار دارد. فاصله تقریبی غار کله سنگ از روستای سوهان، در حدود 5 کیلومتری شرق تا شمال شرقی روستا می باشد. جهت رفتن به غار کله سنگ در حدود دو ساعت پیاده روی متوسط مورد نیاز است. جهت رفتن به غار، ابتدا به سمت شرق روستای سوهان و از مزرعه زیبای نوگل عبور می کنیم. در امتداد راه شنی به سمت شرق، منطقه میان راه، استخر ساخته شده (در اصطلاح محلی عسل) و درخت های قدیمی توت و نهر میان راه قرار دارد. تا اینجا امکان استفاده از وسایل نقلیه وجود دارد. با گذشتن از دره میان راه به منطقه مرگ دشت می رسیم که به سمت شرق، راه مال رو قدیمی، مسیر دست رسی به روستای دنبلید قابل استفاده است.
با حرکت به سمت شرق و در پایان منطقه مرگ دشت، برای ادامه می توان از مسیر دره زالنگاه به سمت شمال و شرق استفاده نمود، که بعد از حدود نیم ساعت کوه پیمائی به سمت دامنه های شمالی و شرقی کوه مجاور، و عبور از خط الرس، از سمت دیگر به سمت بالای غار کله سنگ حرکت میشود. مسیر دسترسی دیگری نیز قابل استفاده است که بعد از تمام شدن منطقه مرگ دشت می توان در ادامه راه قدیمی به سمت روستای دنبلید حرکت کرد، و بعد از تمام شدن اراضی روستای سوهان و شروع اراضی روستای دنبلید، از طریق دره محل گوسفند سرای روستای دنبلید به سمت شمال و چپ دره مجاور حرکت شود. با رفتن به سمت بالا و از مسیر سمت چپ دره با گذشتن از چند تپه با دیواره های نیمه سنگی، در پائین دره، آبشار کوچکی نمایان می شود. در این هنگام دهنه غار کله سنگ در فاصله تقریبی 100 متری از بالا و سمت چپ کف دره قابل مشاهده است. این غار در گذشته قابل سکونت بوده است. بعلاوه علامت گذاری برخی غارنوردان، هنوز قابل مشاهده است. در گزارشات اولیه غار نوردان آثار استخوان و غیره و وجود چندین دهنه چاه عمیق اعلام شده است.