منطقه شکار ممنوع تالاب پته خور، اردبیل

نام انگلیسی:  Pteh Khor hunting prohibited region     نام فارسی :  منطقه شکار ممنوع تالاب پته خور

تالاب پته خور در قسمت شرق دشت اردبیل و در غرب کوههای باغرو (طالش) واقع گردیده و مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر می باشد.

 طول شرقی:E4825 – E4830 عرض شمالی:N3818 N3822 ارتفاع از سطح دریای آزاد 1330 متر

وسعت محدوده مطالعاتی

مساحت محدوده مطالعاتی جهت معرفی به عنوان منطقه شکار ممنوع در حدود 5600 هکتار می باشد و عمق تالاب در عمیق ترین نقطه بیش از 2 متر است.

حوزه آبریز محدوده مطالعاتی

محدوده مورد مطالعه بخشی از حوزه آبریز رودخانه قره سو می باشد که از کوههای باغرو سرچشمه گرفته و سرشاخه های آن پس از عبور از روستاهای کله سر، درماندرق، پته خور، گللو و اولاغان در نهایت به تالاب پته خور هدایت می گردد و سرریز تالاب مجددا پس از دریافت سرشاخه های دیگر از جمله خانقاه چایی، نمین چایی در نزدیکی روستای نوجه ده به هم دیگر متصل شده و از محدوده مطالعاتی خارج می گردد.

کاربری اراضی

 محدوده مطالعاتی در دشت رسوبی اردبیل با شیب کمتر از 5 درصد بوده و خاک آن نسبتا عمیق و بیشتر اراضی واقع در محدوده جزء اراضی مرتعی ملی بوده که با توجه به جنس خاک و شور بودن آن پوشش گیاهی غالب آنها گیاهان شورپسند و مقاوم به شوری می باشد.

آب و هوا

 نوع اقلیم منطقه با توجه به آمار باران سنجی شهرستان نمین و ایستگاه هواشناسی سینوپتیک اردبیل به روش دمارتن نیمه خشک محسوب گردیده که متوسط بارش سالانه 278.5 میلیمتر و متوسط حداکثر دمای روزانه 21.8 درجه سانتیگراد در مرداد ماه و حداقل متوسط 5.3- در بهمن ماه اندازه گیری شده است. متوسط تعداد روزهای یخبندان در سال نیز 123 روز می باشد.

زیستگاه تالاب پته خور

 این تالاب در واقع شامل سه آببندان طبیعی است که حاصل زهکشی رودخانه قره سو می باشد. و در بهار سال های پر آبی و پر بارش ، با نفوذ رودخانه قره سو به آببندان طبیعی فوق که در اصطلاح محلی گوبی نامیده می شود به همدیگر متصل شده و تالاب واحدی را تحت نام پته خور تشکیل می دهند و بعنوان محلی دنج جهت استراحت و زمستانگذرانی پرندگان مهاجر که عمدتا از شمال و شمال غربی (سیبری و شمال اروپا) به منطقه مهاجرت می کنند به حساب می آید.

 اهمیت تالاب پته خور

1- به عنوان زیستگاه بسیاری از گونه های حیات وحش گیاهی و جانوری به خصوص پرندگان مهاجر محسوب می شوند.

2- آبزیان به ویژه ماهیان بومی منطقه جهت تکثیر و تکمیل چرخه زندگیشان وابستگی زیادی به تالاب دارند.

 3- بقا و ادامه حیات بسیاری از گونه های کمیاب و در معرض خطر انقراض پرندگان آبزی نظیر درنای سیبری به تالاب وابسته است.

 4- بعنوان کنترل کننده سیلاب در منطقه بوده و از جاری شدن سیل جلوگیری می کند.

 5- نگهداری مواد مغذی گیاهی از جمله فسفر و ازت، در تالاب و از این جهت ذخیره کننده مواد غذایی محسوب می شود.

 6- در تثبیت میکروکلیمای منطقه نقش اساسی دارد.

7 – برداشت و صید آبزیان و پرندگان از ارزشهای اقتصادی تالاب می باشد.

 8- به عنوان منطقه گردشگری دارای ارزشهای اکوتوریستی در استان می باشد و برای منطقه درآمد زا می باشد.

9- تالاب باعث حفظ تنوع زیستی در منطقه می گردد.

 10- می تواند به عنوان یک محیط طبیعی با گونه های گیاهی و جانوری متنوع جهت آموزش دانش آموزان و دانشجویان منطقه در نظر گرفته شود.

تالاب پته خور بعنوان سایت زیستگاهی درنای سیبری

 درنای سیبری از نظر مقررات بین المللی تحت حفاظت بوده و مشمول ضمیمه 1 CITIES و از نظر مقررات IUCN جزء گونه های به شدت در معرض انقراض می باشد. این پرنده در مسیر مهاجرت ، توفقگاه های استراحتی کوتاه مدت دارد که بر حسب مورد ،ممکن است در ایران ، لوندویل در شهرستان آستارا یا تالاب پته خور در استان اردبیل باشد. در ردیابی ماهواره ای مهاجرت درنای سیبری در ماه مارس 1996 میلادی که توسط کارشناس اعزامی سازمان بین المللی حمایت از درنای سیبری و با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده، برای اولین بار درنای سیبری در 8 مارس سال 1996 در تالاب پته خور مشاهده شده است . این تالاب بنا به اظهار کارشناس مرکز تحقیقات درنای سیبری ، مناسبترین زیستگاه جهت استراحت موقت این گونه به شمار میرود.