همنشینی با سقوط ستارهها در قصر بهرام
اگر به دیدار شبهای قصر بهرام در 150 کیلومتری تهران میروید آرزوهای خود را فراموش نکنید، هر لحظه ممکن است یک ستاره سقوط کند.
بیتوته گاه و محافظ کاروانیان پس از قرنها گردشگران را به دل کویر میکشاند.
دیوارهای سنگی بلند و برجهای سر به فلک کشیده قصر بهرام که قرنها محافظت از کاروانیان را در مقابل حمله شبروان و راهزنان برعهده داشته اکنون به عنوان معدود سازههای موجود در بیابان پهناور پارک ملی کویر، گردشگران را به سوی خود میکشد. برای دیدن این بنای زیبا و مستحکم و متعلقاتش که به شاه عباس صفوی منتسب است باید 154 کیلومتر از تهران به سمت جنوب شرقی بروید.
این بنای بزرگ آجری که از 4 برج نیمهدایره و چهار ایوان وسیع تشکیل شد. دارای 24 حجره و یک شاهنشین در اطراف حیاط بزرگ و سنگفرش شدهاش است.
این کاروانسرا که در قلمرو تاخت و تاز بهرام گور قرار دارد به دستور شاه عباس صفوی و در سد راه او بنا شده است.
شاه عباس صفوی که علاقه وافری به مادر خود داشته و هر ساله برای دیدار او از اصفهان، پایتخت خود به فرجآباد ساری زادگاه مادرش سفر میکرده است. برای ایجاد ایمنی و آسایش در مسیر کاروان خود دستور ساخت کاروانسرایی را در نقطه تلاقی سه راهی که به اصفهان، مازندران و خراسانی ختم میشده است را صادر میکند.
معماران سلطنتی نیز به دستور شاه ساخت کاروانسرایی را آغاز میکنند که به کاروانسرای عینالرشید شهرت دارد. این کاروانسرا که از آجر سنگ و گچ شکل به مربع ساخته شده دارای چهار برج و 22 حجره در چهار سوی حیاط است و در حال حاضر نیز نیمه مخروبه و نیمه در حال بازسازی رها شده است.
اما شوری آب این کاروانسرا به مذاق شاه عباس صفوی خوش نمیآید و دستور به ساخت کاروانسرای دیگری میدهد و به این ترتیب معماران سلطنتی ساخت قصر بهرام را در 3 کیلومتری غرب عینالرشید آغاز میکنند و این بار آب شیرین را از فاصله 5/7 کیلومتری از – چشمه سیاه- و از دل رشتهکوههای سیاه کوه به کاروانسرا منتقل میکنند و در حوض میانی حیاط هشت ضلعی کاروانسرا و آب انبار زیر شاهنشین میریزند.
این آب از طریق کانالی که از سنگ سفید تراشیده شده است به سوی کاروانسرا هدایت میشود و البته آب غیرشرب را تشکیل میدهد که برای زیبایی و خنک کردن فضا به کار میرود.
آب شرب این کاروانسرا از طریق کوزههای درهم قرار گرفتهای که درست از زیر کانال سنگی از زیر زمین گذشته در عمق چندمتری زیر خاک به قصر میرسد تا از تابش آفتاب دور باشد و خنک و پاکیزه بماند.
هر دوی این آبراههها اکنون خشک شدهاند در حال حاضر تنها میتوانید با بیرون رفتن از درب جنوبی کاروانسرا آبراهه سفید و خشک را ببیند، لولههای پلاستیکی و سیاهی که در یک متری آن کشیده شده حالا نقش آبرسانی را برعهده گرفتهاند.
این بار ساخت کاروانسرا و نقشه آبرسانی کاروانسرا برای شاه عباس خوشایند است و در طول سفرهای خود در آن اقامت میگزیند. اما او هرگز به تنهایی سفر نمیکند و کاروانسرا نیز مانند کاخهایش دارای اندرونی ایست که اعضای حرمسرا را از دید نامحرم حفظ کند. بنابراین دستور ساخت بنای جدیدی به نام حرمسرا میدهد که در یک کیلومتری جنوبی قصر بهرام و نزدیک کانال آبی که از سیاه کوه میآمده قرار دارد. اما بیتوجهی سالیان دراز از این بنای زیبا مخروبهای بیش باقی نگذاشته است.
بازسازی قصر بهرام نیز که به گفته احمد کبیری، مدیر پروژه مرمت و ساماندهی قصر بهرام قرار بوده است به اقامتگاه توریستها تبدیل شود. سالهاست که نیمهکاره رها شده است. اگر وارد حیاط قصر بهرام شوید سنگها و مصالح تلنبار شدهای را خواهید دید که به گفته مامور محیطبانی مستقر در این قصر بیش از 5 سال است که به همین ترتیب رها شدهاند.
با این همه هنوز هم این قصر زیباییها و جذابیتهای خودش را حفظ کرده است. هنوز هم میتوانید از دو در شمالی یا جنوبی کاروانسرا وارد آن شوید و بعد از سرک کشیدن به حجرههای دور حیاط به سراغ اصطبلهایی که پشت حجرهها و دور تا دور کاروانسرا قرار دارند، بروید.
روی تختهای دور حیاط بنشینید و از آسمان آبی، تک درخت میان حیاط، آرامش کویر و نغمه به هم پیچید، با دو چهچهه پرندگان لذت ببرید. پشت بام کاروانسرا با آن گنبدیها و بادگیرهایش نیز زیباییهای خاص خود را دارد به ویژه که از اینجا میتوانید تا دوردستها کویر را زیر پای خویش ببینید.
شبهای کویر، پرستارهترین شبهای دنیاست. به همین دلیل است که در این قصر علاوه بر تمام جاذبههای دیگرش یکی از بهترین مناطق برای ستارهشناسان و دوستداران نجوم و رصد کردن ستارهها محسوب میشود. تقریبا کمتر زمانی پیدا میشود که شب خود را بر بام کاروانسرا بگذرانید و شاهد عبور یک ستاره دنبالهدار نباشید.
پس اگر به دیدار شبهای قصر بهرام میروید آرزوهای خود را فراموش نکنید. هر لحظه ممکن است یک ستاره سقوط کند.