مرور رده
فرهنگ
کویرهای ایران و روستاهای و شهرهای آن باید مورد برررسی قرار گیرند تا به بخش هایی از فرهنگ کهن ایرانی دست یابیم.روستاهای کویری یادگار دوران شکوه از یاد رفته و بر باد رفته هستند. آن چه امروز بر قالی ها و فرش ها و ترمه ها می بینی، آچه مولانا از هجرانش می نالد، همه و همه یاد آور آن روزگاری است که بر هر کرانه ی این دریای مرکزی ایران تمدنی باشکوه و بهشتی زمینی بر پا بود از : گنگ دژ سیاوش تا نوبهار بلخ تا تخت جمشید تا بیستون، همه باغ های بهشتی انسان ایرانی بر زمین بودند.
ساز کوزک
مناطق شناسایی شده این ساز، دهستان های نزدیك فهرج و نرماشیر است. كوزك در این مناطق با دو اندازه كوچك و بزرگ استفاده می شود كه كوزك بزرگ را با دست و كوبه ای قابل انعطاف (در حال حاضر دمپایی ابری) می نوازند. شكل و تكنیك نوازندگی كوزك خصوصاً…
ساز درک
نوعی ساز پوستی دو طرفه است كه با تسمه به گردن نوازنده آویزان می شود و برعكس دهل، پوست ها موازی زمین قرار می گیرند و به جای چوب و تركه با انگشتان دست نواخته می شود. معمولاً بر بدنه این ساز زنگوله با نخی از جنس كنف آویزان است و نوازنده در…
ساز جاریگ
سازی است استوانه ای و كوچك كه بر دو دهانه آن پوست می كشند و داخل آن مقداری سنگ ریزه (ریگ) می ریزند. نوازنده در حال اجرای ریتم بر روی یكی از پوست ها، جاریگ را در حالتی شوك دار پایین و بالا می كند و از برخورد ریگ ها با پوست بالا و پایین،…
ساز چوغرو
در روستای بیدخون مَرغك بم شناسایی شده و در هنگام رقص و پایكوبی نواخته می شده است. پوست چوغرو از جنس پوست بز و گوسفند بوده است و دو زنگوله در دو طرف كمانه و تعدادی حلقه فلزی در چهارچوب چوبی آن آویزان است.
طرز نواختن چوغرو نیز بسیار…
ساز چوغ
سازی است سنگی كه روی یك طرف آن را با پوست بز یا گوسفند می پوشانند. تا دو دهه قبل، این ساز در بین گروهی از ساربانان و شتربانان رواج داشته است، به این ترتیب كه آن را با طناب روی شتری به نام شتر سر آهنگ (راه بلد) می بسته اند و ساربان…
ساز کرنای فارس
یکی از کهن ترین سازهای بادی ایران و از خانواده سازهای بادی قمیش دار است. شکل ظاهری آن بسیار شبیه سرنا ولی طولی بلندتر دارد. کرناهای امروزی بین 75 تا 110 سانتی متر طول دارند و همگی از دو بخش چوبی و برنجی تشکیل شده اند. بخش چوبی آن حدود 35…
ساز کرنای لاهیجان
این ساز شباهت بسیار کمی به کرنای فارس دارد و منحصر به شهر لاهیجان واقع در استان گیلان است. جنس آن به طور کامل از گیاه نی و طولش بین 3 تا 4 متر است. یک عدد کدوی توخالی در دهانه خروجی اش با زاویه 180 درجه روبروی نوازنده قرار دارد. این ساز…
ساز بالابان
بالابان نامی است که آذری ها به این ساز اطلاق کرده اند. در زبان ارمنی، دودوک خوانده می شود و در مناطق کردنشین ایران به نام نرمه نای می شناسند. این تفاوت نام البته در صدادهی و شخصیت موسیقایی ساز هم خود را نشان می دهد. یعنی علی رغم شباهت…
ساز نی تکی
این ساز شباهت زیادی به نی جفتی دارد و در واقع ساختمانش دقیقاً مانند نی جفتی است. با این تفاوت که به صورت تکی مور داستفاده قرار می گیرد. در نتیجه حجم صدای آن کمتر از نی جفتی است و جنس صدایش نیز کمی متفاوت به گوش می رسد. بیشتر در مناطق…
ساز له له وا
ساز بادی بدون زبانه و مختص مازندران در شمال ایران است. صدایی بسیار خاص دارد و به همین دلیل شنیدن صدایش، همواره فرهنگ موسیقایی مازندران را تصویر می کند. از جنس گیاه نی ساخته می شود و صدایش شفاف است. حسین طیبی شاخص ترین نوازنده این ساز…